Dünya Snooker Şampiyonası
Herkese merhaba.
Eminim içinizde Snooker ismini hayatında en azından bir kez olsun duyan mutlaka vardır. Bu ismi hiç duymayan bir sürü kişi olduğuna da eminim. Hatta ve hatta, bahse girerim, Türkiye’de bunların sayısı ilk gruptakilerden bile fazladır.
Snooker, Türkiye’de gerçekten çok sınırlı diyebileceğim takipçi kitlesine sahip bir bilardo disiplini. Bu sayı belki -en fazla- binlerle ifade edilebilir diye düşünüyorum. Asla daha fazlası değildir.
Binler derken, on binler veya yüz binleri kast etmediğimin de altını çizeyim.
Ancak ülkemizde neredeyse hiç tanınmayışı ve ciddi bir takipçi kitlesinin bulunmayışı, Snooker’ın dünyadaki genel görünümüyle taban tabana zıt aslında.
Nitekim snooker geniş kitlelerce sevilen bir oyun.
(Snooker hakkında hiçbir bilginiz yoksa, önce şu yazıma mutlaka göz atmanızı tavsiye ederim: Snooker Nedir?)
Snooker masası
En basitinden söylemek gerekirse, Eurosport Snooker Dünya Şampiyonası başta olmak üzere, bu sporun yıl içindeki diğer sıralama turnuvalarına da yayın akışı içerisinde ciddi oranda bir pay ayırıyor. Toplamda saatlerce süren maçları sık sık yayınlıyor.
Bu spor, doğum yeri olan Büyük Britanya’da inanılmaz bir biçimde popüler zaten. Bunu geçiyorum.
Son yıllarda, hemen her alanda olduğu gibi Çin’den çıkan Snooker oyuncularında da gözle görülür bir artış var.
Bu sebeple Uzak Doğu’da da belli bir takipçi kitlesi oluşmaya başladı diyebilirim. Zaten bu trend, Ding Junhui, Marco Fu, Liang Wenbo gibi oyuncularla çoktan başlamıştı aslında.
Belki de en önemlisi ise, 2023 Dünya Snooker Şampiyonası ile bir ilkin gerçekleşmesi oldu. Tarihte ilk kez kıta Avrupa’sından bir oyuncu şampiyon oldu: Belçikalı Luca Brecel.
Belçikalı Luca Brecel
Ben, 2009 senesinde izlemeye başladığım bu spor hakkında, aslında daha önce bir iki yazı yazmıştım. Bu yazılardan biri burada mesela: Snooker
2023 Dünya Snooker Şampiyonası
Bu yazıda ise, sporun detaylı bir tanıtımından ziyade (Bunu üstte paylaştığım yazıda yaptım çünkü) 2023 Dünya Snooker Şampiyonası hakkındaki görüşlerimi sizinle paylaşacağım.
Her yıl nisan ayının ortasına doğru başlayan ve mayıs ayının başına dek uzanan bir kaç haftaya yayılan Dünya Snooker Şampiyonası, bu sporun en prestijli turnuvası.
Futboldaki dünya kupası veya Avrupa şampiyonasına benziyor.
Aralarındaki tek fark, Snooker dünya şampiyonasının bunlar gibi dört yılda bir değil, her yıl yapılması. Bu yönüyle basketboldaki Eurolig Final Four’unu andırıyor daha çok.
Gerçekten en iyilerin, en formda oyuncuların kendini gösterdiği ve yıl içinde yapılan diğer sıralama turnuvalarına göre çok daha fazla ilgi gören bir turnuva bu.
Dünya snooker şampiyonası finalleri biletleri bir yıl önceden satışa çıkıyor dersem, durum biraz daha netleşmiş olur sanıyorum.
Benzer şekilde, diğer turnuvaların aksine bunu kazanmak çok özel bir başarı kabul ediliyor çünkü gerçekten kolay bir iş değil.
Günlere, uzun maç saatlerine yayılan bir fikstür söz konusu. Ön şart olan yeteneğin yanı sıra, hem ruhsal hem de bedensel olarak hazırlıklı, dayanıklı ve yeterli olmalısınız.
Crucible Tiyatrosu
2023 Dünya Snooker Şampiyonası öncesinde beni en çok heyecanlandıran gelişmelerden biri, 2012 yılındaki dünya şampiyonasının ardından emekliliğini açıklayan, toplamda yedi kez dünya snooker şampiyonu olmuş Stephen Hendry’nin elemelerde tekrar boy göstermesiydi.
Ancak “Crucible’ın Kralı” pek de şaşırtıcı olmayan bir sonuçla finallere kalamadan elendi. Eski formunun çok uzağında olan ve bunca yıl ara vermiş olan Hendry’nin durumu, eski şaşaalı günlerini hatırlayanlar için elbette üzücü. Üzücü ama gerçek bu.
Bu arada, Snooker ile ilgili tanıtım yazısında ayrıca değinirim ama burada bir cümle ile hatırlatmış olayım.
İngiltere’nin Sheffield kentinde yer alan Crucible Tiyatrosu, uzun yıllardır dünya snooker şampiyonasına ev sahipliği yapan mekan. Dolayısıyla Crucible adeta Snooker dünya şampiyonası ile özdeşleşmiş durumda.
Dünya Snooker Şampiyonası
2023 Dünya Snooker Şampiyonası, bu sporun gelmiş geçmiş en büyüklerinden biri olan, -aynı Hendry gibi toplamda yedi dünya şampiyonluğu bulunan- ve oynama hızı nedeniyle daha çok “Roket” lakabı ile anılan Ronnie O’ Sullivan’ın maçıyla açıldı.
Roket, üstte biraz bahsettiğim Çinli oyunculardan biri olan Pang Junxu’yu zorlanmadan geçti.
2023 Dünya Snooker Şampiyonasının ilk turunda yer alan maçlardan en ilginci, hiç kuşkusuz 2005 yılının dünya şampiyonu olan ve bu turnuvaya da son derece formda bir şekilde gelen Shaun Murphy’nin, yine Çinli olan, çok genç ve tecrübesiz Si Jiahui’ye yenilmesi oldu.
Murphy’nin 2021 yılında Si hakkında söylediği sözler.
Si, 2023 yılında, Crucible’da Shaun Murphy’i eledi.
Hayatında ilk kez Snooker’ın bu en büyük arenasına çıkan 2002 doğumlu genç Çinli, ilerleyen turlarda da herkesi şok ederek yarı finale kadar geldi ve hatta deyim yerindeyse finalin adeta eşiğinden döndü.
Si, Murphy’nin ardından Robert Milkins ve onun ardından da Anthony McGill’i saf dışı bıraktı ve yarı finalde turnuvanın şampiyonu olacak Luca Brecel ile eşleşti.
Shaun Murphy ile başlayan bu seride hemen hemen tüm maçlarını canlı izlediğim için, Luca ile eşleşip skoru 14-5’e getirdiği zaman, açık yüreklilikle itiraf etmeliyim ki, finale çıkıp kupayı almasını can-ı gönülden istedim.
Ancak Brecel ile oynadığı yarı finalde durum 14-5’ten beraberliğe kadar geldi. Hatta Brecel öne geçti. Oysa 17 frame alanın finale ulaşacağı bu maçta Si, o ana dek neredeyse kusursuz oynamıştı ve finale uzanmak için sadece üç frame daha alması yeterliydi.
Elbette turnuvayı şampiyon olarak tamamlayan Brecel’in bu inanılmaz geri dönüşü de turnuvanın hiç şüphesiz en akılda kalan başarılarından biriydi.
Zaten Crucible tarihinde daha önce dokuz frame farktan gelip maç kazanabilen bir oyuncu hiç olmamıştı.
Si Jiahui
Buna rağmen Si, sanıyorum turnuvayı takip eden taraflı tarafsız herkesin gönlündeki şampiyon oldu. Bu çocuğun ileride dünya snooker şampiyonu olmasını beklemek kesinlikle hayalcilik olmaz.
2023 Dünya Snooker Şampiyonası
Ronnie O’Sullivan ilk turu rahat geçtikten sonra ikinci turda son yılların öne çıkan isimlerinden biri olan Hossein Vafaei (Hüseyin Vefayi) ile karşılaştı. Bu maça da, maç öncesi yaptığı sivri açıklamaları ile İran’lı Vafaei damgasını vurdu.
Vafaei, O’Sullivan maçı öncesinde açıklamalarıyla ortalığı gerdi.
Roketi kızdıran açıklamaları sonrasında ilk yorum, Snooker’ın duayen oyuncularından biri olan Mark Williams’tan geldi.
Üç kez dünya şampiyonluğu bulunan Williams, bu maçın çok kısa sürede tamamlanacağını belirtti. Ve gerçekten haklı çıktı. Motivasyonu adeta tavan yapan O’Sullivan, Vafaei’yi kısa bir sürede farklı yendi.
Elbette Vafaei, Ronnie O’Sullivan gibi birine karşı bu türden sivri dilli bir açıklamayı, tanıtım ve PR faaliyeti olarak yapmış olabilir pekala. Amacına da ulaştığını söylemek mümkün.
Ancak benim aklımda başka bir düşünce vardı: Acaba Vafaei, hiç böyle bir ortam yaratmamış olsaydı, zaten kimi zaman son derece dağınık bir görüntü veren, Snooker’dan pek zevk almayan ve oyunu umursamayan Roketi rahatça geçebilir miydi?
Neden olmasın? Nitekim Roket, çeyrek finalde Luca Brecel’e elendi. Üstelik oyunu önde götürürken.
Yalnız, ismi sürekli olarak nükleer silah geliştirme faaliyetleri ile dünya politikasında anılan İran’dan bir oyuncuyu, Roket lakaplı bir oyuncunun deyim yerindeyse eze eze yenmesi, uluslararası ilişkiler doktorası yapan benim gibi birinin yüzünde istemsizce bir tebessüm oluşturdu diyebilirim. Dolayısıyla bu maç benim adıma bu yönüyle son derece ironik bir hadise oldu.
Her şeye rağmen maç sonunda bu ikili dostça kucaklaştılar. Sanırım burada da şu yorumu yapmak yerinde olur: O’Sullivan büyüklüğünü gösterdi. Abilik yaptı.
Vafaei ve Sullivan
2023 Dünya Snooker Şampiyonası
Bu turnuvanın en formda ismi ise hiç şüphesiz Mark Allen’dı. Hatta turnuva öncesinde şampiyonluğu kazanabileceğini düşündüğüm birkaç oyuncudan biriydi Allen. Zira yıl içinde kazandığı sıralama turnuvaları vardı. Son derece formdaydı ve bu anlamda özgüveni de yüksekti.
İlk turda bir diğer Çinli oyuncu olan Fan Zhengyi’yi geçti, sırasıyla ikinci ve üçüncü turda ise Stuart Bingham ve Jak Jones’ı geçerek, yarı finalde turnuvanın finalisti olacak Mark Selby ile eşleşti. Son ana dek çok çekişmeli geçen bu maçı Selby kazandı ve Mark yarı finalde turnuvaya veda etti.
Finale kalsaydı, Luca Brecel karşısında acaba neler yapardı diye düşünmedim değil.
Mark Allen
Çünkü zaten dört kez dünya şampiyonu olmuş olan Selby’nin aksine, uzun yıllardır profesyonel snooker’ın içinde yer almasına rağmen bir türlü Crucible’da finale ulaşmayı başaramamıştı Mark. Bu yıl, o yıl olabilirdi.
Belki de finalde bu motivasyonla ekstra bir efor sarf ederek kupayı havaya kaldırabilirdi. Ne diyelim, vuslat başka bir bahara kaldı. Sanat güneşimiz Zeki Müren’in dediği gibi, arzular bir bir hayal oldu…
Mark Selby ise finalde Luca Brecel’e kaybetmesine karşın, Crucible tarihinde bir ilki başardı ve finallerde 147 yapan ilk oyuncu oldu. Finalin kaybedeni için son derece değerli ve anlamlı bir teselli olduğuna hiç şüphe yok.
Zira 147, yani Snooker’da bir oyuncunun tek ıstakada masadan alabileceği en yüksek seri skoru, her oyuncunun hayallerini süsleyen bir olay ve üstelik bunu finalde yapabilmek gerçekten çok anlamlı bir başarı.
Selby, şampiyon olan Brecel’i kutluyor.
2023 Dünya Snooker Şampiyonu Luca Brecel
Dünya Snooker Şampiyonası 2023
Peki 2023 Dünya Snooker Şampiyonasının hayal kırıklığı neydi? Hangi oyuncuydu? Herhalde bu soruya, müthiş yetenek Judd Trump’ın ilk turda elenmesi yanıtı verilebilir. Judd Trump ilk turda Anthony McGill’e 10-6 yenilerek elendi.
Judd Trump hakkında, 2011 yılında, Ekşi Sözlükte aktif bir yazarken girdiğim entryler.
McGill de sonradan turnuvanın parlayan yıldızı Si Jiahui’ye elenmesine karşın, Trump’tan sonra Jack Lisowski’yi de eledi. Bunu da bir kenara not etmek gerekir.
Kyren Wilson’un ikinci turda John Higgins karşısında aldığı 13-2’lik ağır yenilgi de sürprizler arasında sayılabilir.
Higgins’in yeteneği zaten tartışılmaz ama Wilson’un daha dengeli bir oyunla Higgins’i en azından biraz da olsa zorlayabileceğini beklerdik. Olmadı. Çoğu zaman gördüğümüz mazlum bakışlarıyla turnuvadan ayrıldı Kyren.
2023 Dünya Snooker Şampiyonası gerçekten çok keyifli geçti. Parlayan yeni yetenekler, çabuk elenen favoriler, sansasyonel demeçler…
Hatta Robert Milkins-Joe Perry maçında, bir iklim aktivisti de protesto amacıyla masaya indi ve ortaya uzun yıllar unutulmayacak bu fotoğraf karesi çıktı.
2023 Dünya Snooker Şampiyonasındaki protestocu
Çocukluk arkadaşım Akın Birol ve onun da en az bizim kadar snooker hastası olan oğlu Ali ile turnuva boyunca yaptığımız maç kritikleri de benim için hayli keyifliydi doğrusu. Gerçi Ali’nin favorisi Ronnie O’Sullivan erken elendi ama olsun.
Ülkemizde bu kadar az tanınan ve seyredilen bir sporu, bu sporu seven ve şampiyonayı anbean takip eden arkadaşlarla sürekli paylaşmak ve tartışmak gerçekten çok güzel bir duygu. Onlara da buradan bir kez daha teşekkür ediyor, selamlarımı gönderiyorum.
Eh, yaşanan bunca olaydan sonra, bize de durup, bir sonraki şampiyonayı iple çekmeye başlamak kaldı şimdiden.
Buna benzer bir anımla bitireyim o halde.
Yıllar önce, İstiklal Caddesinde yer alan Ak Sanatta gittiğim bir Gülsin Onay konseri sonrasında, eski İstanbul hanımefendisi olduğu her halinden anlaşılan ve yanımda oturan teyzenin son derece içten söylediği gibi: “Ayy, çok güzeldi, keşke yeniden başlasa.”
Okumak isteyenler için birkaç farklı yazım da burada:
Sevgiler, selamlar.
